Đau dạ dày là một vấn đề phổ biến mà nhiều người đang đối mặt, và không ít người lựa chọn các bài thuốc dân gian để cải thiện tình trạng này, trong đó có việc sử dụng hạt sang. Vậy dùng hạt sang chữa đau dạ dày có thật sự hiệu quả hay không?
- Chất béo nào là chất béo tốt? Loại thực phẩm nào có chất béo tốt?
- Cách nhận biết và phòng tránh dị ứng thức ăn
Hãy cùng giảng viên trường Cao đẳng Y dược TPHCM khám phá chi tiết qua những thông tin dưới đây.
1. Đặc điểm sinh học của hạt sang
Hạt sang (còn gọi là hạt sành hoặc hạt dạ dày) có vị đắng, với hình dạng gần giống chiếc cúc áo. Đây là loại hạt được người H’Mông thu hái từ rừng, không thể tự gieo trồng nên khá hiếm.
Mùa thu hoạch hạt sang kéo dài từ khoảng tháng 11 đến tháng 4 năm sau. Loại hạt này được xem là một vị thuốc quý trong bài thuốc dân gian của người H’Mông chuyên dùng để hỗ trợ điều trị các vấn đề liên quan đến dạ dày. Hạt sang có hai loại chính:
Hạt màu vàng: Có phần ruột bên trong cũng mang màu vàng.
Hạt màu trắng: Ruột bên trong màu trắng, khi chín sẽ chuyển thành màu nâu đen. Theo kinh nghiệm của người H’Mông, loại này có tác dụng hỗ trợ giảm đau dạ dày tốt hơn so với hạt màu vàng.

2. Hạt sang có tác dụng gì trong việc hỗ trợ điều trị đau dạ dày? Những ai nên sử dụng?
2.1. Hiệu quả của hạt sang trong việc giảm đau dạ dày
Hạt sang mang lại tác dụng tích cực trong việc cải thiện các vấn đề dạ dày nhờ vào các hợp chất tự nhiên có trong hạt. Loại hạt này chứa chất nhầy giúp hình thành lớp màng bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi tác động của axit và các yếu tố gây hại. Bên cạnh đó, vị đắng và chát của hạt có khả năng hỗ trợ giảm viêm và làm lành tổn thương do viêm loét gây ra.
Sử dụng hạt sang có thể mang lại các lợi ích như:
- Thúc đẩy quá trình phục hồi các tổn thương, tái tạo niêm mạc dạ dày và cải thiện chức năng tiêu hóa.
- Hỗ trợ tiêu diệt vi khuẩn HP – một trong những nguyên nhân chính gây viêm loét dạ dày.
- Giúp cải thiện các triệu chứng liên quan đến viêm dạ dày.
2.2. Sử dụng hạt sang chữa đau dạ dày: ai nên và không nên dùng?
Hạt sang là một loại hạt tự nhiên, vì vậy khá an toàn cho sức khỏe. Những trường hợp có thể sử dụng hạt sang để chữa đau dạ dày bao gồm:
- Trẻ em từ 12 tuổi trở lên.
- Người mắc các vấn đề về dạ dày.
Những người đang sử dụng thuốc kháng viêm, thuốc dị ứng, thuốc giảm đau, thuốc hạ sốt,… thường gặp phải tình trạng suy giảm chất nhờn bảo vệ niêm mạc dạ dày, làm tăng nguy cơ viêm loét dạ dày. Trong trường hợp này, bệnh nhân cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng hạt sang để điều trị đau dạ dày.
Các trường hợp sau không nên sử dụng hạt sang chữa đau dạ dày:
- Phụ nữ mang thai.
- Phụ nữ đang cho con bú.
- Người bị táo bón.
- Người mắc bệnh cao huyết áp hoặc có tiền sử bệnh này.
- Trẻ em dưới 12 tuổi.
3. Các cách sử dụng hạt sang hỗ trợ điều trị đau dạ dày
- Hãm trà hạt sang
Lấy khoảng 1 – 2 hạt sang đã rang chín, đập dập rồi cho vào ấm, thêm nước sôi vào và ủ như pha trà thông thường. Uống nước này trong ngày là phương pháp đơn giản và dễ áp dụng để hỗ trợ làm dịu các triệu chứng đau dạ dày.
- Sắc nước hạt sang để uống
Dùng từ 5 – 10g hạt sang rang chín, giã nhỏ rồi cho vào ấm đun cùng 500ml nước. Khi nước cạn còn khoảng 300ml thì tắt bếp, chia lượng nước này làm hai lần uống sau bữa ăn.
- Nấu cháo hạt sang
Một cách khác là nấu cháo cùng với 2 – 3 hạt sang đã được rang vàng. Ăn cháo khi còn nóng để phát huy hiệu quả hỗ trợ điều trị đau dạ dày.
- Ngâm rượu hạt sang
Rang vàng 100g hạt sang rồi đem ngâm với 1 lít rượu trắng. Sau 10 ngày trở lên có thể dùng, mỗi ngày uống 1 – 2 chén nhỏ để hỗ trợ cải thiện tình trạng dạ dày.
4. Những lưu ý khi sử dụng hạt sang chữa đau dạ dày
Để đạt được hiệu quả tốt nhất khi dùng hạt sang để hỗ trợ điều trị đau dạ dày, người bệnh cần lưu ý các điểm sau. Dược sĩ, giảng viên Cao đẳng dược tphcm chia chia sẻ:
- Người có tiền sử dị ứng nên thử dùng một lượng nhỏ hạt sang trước để kiểm tra phản ứng của cơ thể.
- Hạt sang nên được sử dụng sau bữa ăn, tốt nhất là ít nhất 30 phút sau khi ăn.
- Liều lượng sử dụng hạt sang sẽ khác nhau tùy theo độ tuổi, vì vậy người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ Đông y để được chỉ dẫn liều lượng phù hợp.

- Không nên kết hợp hạt sang với mật ong để tránh gây ra các phản ứng không mong muốn, ảnh hưởng đến sức khỏe.
- Trong quá trình sử dụng hạt sang, nên hạn chế ăn đồ cay nóng, thực phẩm chua, hoặc uống bia rượu.
- Cần tránh thói quen ăn uống không đều đặn và duy trì tinh thần thoải mái trong suốt quá trình điều trị.
5. Các tác dụng phụ khi sử dụng hạt sang quá mức để chữa đau dạ dày
Việc lạm dụng hạt sang hoặc sử dụng không đúng cách có thể gây ra một số tác dụng phụ như:
- Buồn nôn và nôn: Triệu chứng này thường xảy ra khi dạ dày bị kích thích bởi các thành phần trong hạt sang.
- Táo bón: Việc sử dụng hạt sang với liều lượng lớn có thể gây táo bón, vì vậy người bệnh nên bổ sung thêm rau xanh và uống đủ nước trong suốt quá trình điều trị.
- Tăng huyết áp: Những người mắc bệnh cao huyết áp cần thận trọng và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng hạt sang, vì nó có thể gây tăng huyết áp.
Nhiều người đã chia sẻ rằng sau khi sử dụng hạt sang một thời gian, cơn đau dạ dày của họ đã giảm dần. Tuy nhiên, hiệu quả của phương pháp này khá chậm và mức độ cải thiện tùy thuộc vào cơ địa từng người. Do đó, người bệnh cần kiên trì và không nên kỳ vọng kết quả quá nhanh chóng.
Để nâng cao hiệu quả điều trị đau dạ dày, người bệnh cần kết hợp chế độ ăn uống khoa học và thói quen sinh hoạt hợp lý. Nếu tình trạng không cải thiện sau một thời gian sử dụng hạt sang, người bệnh nên thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được điều trị hiệu quả hơn.
Hiện nay, chưa có nghiên cứu khoa học chính thức nào xác nhận hiệu quả của hạt sang trong việc chữa đau dạ dày. Tuy nhiên, các thành phần trong hạt sang có đặc tính chống viêm, điều này có thể giúp giảm đau và cải thiện tình trạng dạ dày. Trước khi sử dụng bất kỳ bài thuốc dân gian nào, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên môn để tránh gây hại cho sức khỏe.
Nguồn: Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur